BPM-tarieven vanaf 2020 gebaseerd op CO2-testmethode WLTP

https://www.nlfiscaal.nl/pdf/562c770ffe42969ac12584340051cc2d_bijlage_tno_onderzoek_naar_wltp_testmethode.pdf

Van NEDC naar WLTP
De New European Driving Cycle (hierna: NEDC1) stamt uit de jaren tachtig van de vorige eeuw. Door ontwikkelingen in autotechniek en rijomstandigheden is deze inmiddels sterk achterhaald. De Europese Unie ontwikkelde daarom een nieuwe test voor het vaststellen van de CO2-uitstoot: de Worldwide Harmonized Light Vehicle Test Procedure (hierna: WLTP).

In 2017 zijn er een aantal nieuwe Europese Verordeningen gepubliceerd die de basis vormen voor de nieuwe WLTP- en CO2-wetgeving. De belangrijkste Verordeningen zijn:

EC/2017/1151 (1 juni 2017): de WLTP- en RDE4-procedures;
EC/2017/1153 (2 juni 2017): de bepaling van NEDC2-CO2-waarden door de typekeuringsautoriteit op basis van de WLTP-testen;
EC/2017/1347 (13 juli 2017): de invoeringsdatums van de eisen.
Terwijl de NEDC1 de testwaarden vaststelt op basis van een theoretisch rijprofiel, is de WLTP-cyclus ontwikkeld met behulp van realistische rijgegevens, die werden verzameld in de hele wereld. Daardoor geeft de WLTP veel beter de werkelijke CO2-uitstoot van auto’s weer. De WLTP wordt geleidelijk ingevoerd in de periode van 1 september 2017 tot 1 september 2019.

Wetswijziging van 1 januari 2018
Naar aanleiding van de invoering van de WLTP is met ingang van 1 januari 2018 artikel 9, lid 11 en 12, Wet BPM gewijzigd. Concreet betekent dit het volgende:

De CO2-uitstoot wordt nog steeds berekend aan de hand van de NEDC1-test;
als een auto echter WLTP-getest is, wordt de CO2-uitstoot vastgesteld aan de hand van de omrekenmodule CO2mpas. De uitkomst daarvan is de NEDC2.
Uit de parlementaire behandeling volgt dat de belastingdruk hierdoor gelijk blijft, althans gelijk zou moeten blijven. Zie bijvoorbeeld de onderstaande citaten uit de nota van wijziging, Kamerstukken II 2016/17, 34 553, 7:1

‘Het toepassen van het Europese rekenmodel CO2mpas leidt in beginsel tot dezelfde CO2-emissies als van een equivalent voertuig dat direct is getest op basis van de NEDC. Het gebruiken van de met CO2mpas berekende NEDC-waarde is daarmee in beginsel budgettair neutraal.’

‘Zoals eerder aangegeven is het niet de bedoeling dat als gevolg van de introductie van een nieuwe testprocedure meer belasting betaald gaat worden. Daarom is het ook niet te verwachten dat de voorgestelde maatregelen consequenties hebben voor de inruilwaarde van auto’s.’

Geluiden uit de markt
Kort nadat de eerste WLTP-geteste auto’s op de markt kwamen waarbij de CO2-uitstoot via CO2mpas werd omgerekend tot een NEDC2-waarde, werd duidelijk dat sprake was van een flinke stijging van de CO2-uitstoot ten opzichte van de oude NEDC1-test. In de markt werden diverse onderzoeken gepubliceerd die dit bevestigen.2 De BOVAG heeft inmiddels twee ‘brandbrieven’ aan de Vaste Kamercommissie van Financiën en de staatssecretaris gestuurd om aandacht te vragen voor het probleem.3 Uit het Financieel Jaarverslag van het Rijk 2018 blijkt dat de BPM-inkomsten met circa € 0,5 miljard waren gestegen in 2018.4 Aangezien de staatssecretaris had beloofd dat de belastingdruk niet zou stijgen, volgden kritische Kamervragen.5

Onderzoek door TNO
In reactie op de waarschuwingen uit de markt heeft de staatssecretaris TNO opdracht gegeven te onderzoeken of de via CO2mpas omgerekende NEDC2 inderdaad hoger is dan volgens de oude NEDC1-test. In zijn brief van 11 juli 2019 informeert de staatssecretaris de Tweede Kamer dat uit het derde en afsluitende onderzoek van TNO volgt dat de CO2-uitstoot voor benzineauto’s met slechts 1 gram is gestegen. Voor dieselauto’s is de stijging 7 gram. BOVAG en de RAI-vereniging herkennen de uitkomst van TNO niet en hebben KPMG opdracht gegeven voor een contra-expertise.6 De brancheorganisaties doen dit in de hoop en verwachting dat dit een belangrijke rol zal spelen bij de behandeling van de belastingplannen in de Tweede Kamer.

Inhoudelijke beoordeling TNO-III
Het is lastig de derde rapportage van TNO op juistheid te beoordelen. De oorzaak hiervan is gelegen in de omstandigheid dat de data die ten grondslag liggen aan de statistische analyses van TNO niet openbaar (gemaakt) zijn. Ook de door TNO toegepaste ‘analyses’ en ‘trends’ zijn niet onderbouwd of toegelicht. De betrouwbaarheid van het onderzoek is daardoor niet reproduceerbaar en niet te valideren.

Desondanks biedt de rapportage een aantal belangrijke inzichten. Zo staat bijvoorbeeld vast dat bestaande automodellen, dat wil zeggen auto’s die zowel NEDC1- als NEDC2-getest zijn, gelijk zijn gebleven. Met andere woorden: er is geen sprake van een verandering in gewicht of vermogen van het specifieke model auto. Desondanks is de CO2-uitstoot van deze categorie voertuigen substantieel gestegen.7 De algemene conclusie van TNO, dat de stijging van de CO2-uitstoot geen gevolg is van de invoering van de WLTP, maar van een stijging in gewicht en vermogen, is dus niet aangetoond en niet aannemelijk voor de groep auto’s van bestaande modellen.

Het laatste woord is nog niet gezegd over de rapportage van TNO en het besluit van de staatssecretaris om op basis van deze rapportage een wijziging van de BPM-tarieven nog een jaar uit te stellen. Ik sluit af met een citaat uit de media dat naar mijn mening de lading goed dekt:

‘Terwijl diverse autobrancheorganisaties in Nederland al tig keer aan de bel hebben getrokken en brandbrieven hebben gestuurd richting Den Haag, zit het kabinet met eurobiljetten in de oren. “Sorry wat zeg je? Ik kan je niet verstaan door al dat geld wat in mijn oren zit”.’8

1 De staatssecretaris herhaalde deze toezegging in Aanhangsel Handelingen 2017/18, 1111. Zie voor meer toezeggingen Aanhangsel Handelingen II 2017/18, 1401; Kamerstukken II 2018/19, 32 800, 46; Kamerstukken II 2016/17, 34 553, 5; Kamerstukken II 2018/19, 32 800, 48 en het Verslag van een Algemeen overleg, vastgesteld 6 maart 2019, Kamerstuk 32800, 56.

2 Zie Stcrt. 2018, 15765 (toelichting algemeen deel); https://autorai.nl/ministerie-van-financien-bpm-tarieven-voor-2019-aanpassen-niet-nodig/; https://automotive-management.nl/nieuws/laatste-nieuws/merkkanaal/22610-jato-uitstoot-nedc-2–0-modellen-gemiddeld-10-gram-hoger; https://automotive-management.nl/nieuws/laatste-nieuws/politiek/23020-autodisk-uitstoot-bij-nedc-2–0-nog-hoger-dan-gedacht.

3 Zie de brieven van 31 oktober 2018 en 22 maart 2019.

4 Kamerstukken II 2018/19, 35 200, 1.

5 Verslag van een schriftelijk overleg van 14 december 2018, Kamerstukken II 2018/19, 32 800, 47; Kamervragen Tweede Kamer 2018/19, vraag 2019Z14262.

6 https://automotive-online.nl/management/laatste-nieuws/politiek/25837-snel-past-bpm-tabel-niet-aan-branche-start-eigen-onderzoek-naar-invloed-wltp.

7 Zie figuur 4-2 TNO-III.

8 https://www.autoblog.nl/nieuws/hier-de-reden-waarom-er-geen-nieuw-bpm-systeem-komt-124609.