Schade leidt niet tot de status gebruikt

ECLI:NL:HR:2021:1672

In tenminste 5 eerdere arresten[1] oordeelde de Hoge Raad dat een auto nieuw is, als die sinds de vervaardiging ervan niet of nauwelijks is gebruikt. Een auto is dus pas gebruikt als er een niet-onaanzienlijk aantal kilometers op de teller staat. En die moeten in het buitenland zijn gereden.

Andere omstandigheden, die weliswaar de mededinging beïnvloeden en op basis van maatschappelijke verkeersopvattingen tot de conclusie leiden dat sprake is van een gebruikte auto, zoals transportschade, diefstalschade, verstreken fabrieksgarantie, een eerdere registratie, een oud model of 5 jaar stilstand voorafgaand aan de eerste registratie, zijn niet relevant. Deze omstandigheden maken een auto dus niet gebruikt.

Dit rechtskader is zo onbegrijpelijk dat er onophoudelijk over deze rechtsvraag wordt geprocedeerd. De markt kan het simpelweg niet geloven dat een auto met bijvoorbeeld een eerste toelating als nieuwe auto wordt gezien. Zo’n auto kan niet als nieuwe auto worden verkocht, dus waarom kan deze dan wel als zodanig in de heffing worden betrokken?

Nog lastiger is het criterium ‘niet of nauwelijks gebruikt’. Het zou makkelijker zijn als de Hoge Raad daarvoor een duidelijk toetsingskader geeft. Maar dat wordt overgelaten aan de feitenrechters en dat levert een heel scala van verschillende uitspraken op. De meeste feitenrechters hanteren een grens van 1.000 KM. Maar uitzonderingen zijn altijd mogelijk.

Zo oordeelde het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden dat een overjarige Volvo met 255 Duitse kilometers een gebruikte auto was.[2] En volgens de rechtbank Noord-Nederland was een Ferrari met 510 kilometers op de teller ook gebruikt.[3]

Ook in exportsituaties is het relevant of een auto nieuw of gebruikt is. Want bij export van een nieuwe auto krijgt de exporteur onder voorwaarden de volledige Bruto BPM terug. Bovendien geldt in zo’n situatie niet de eis dat de auto in een EU-lidstaat moet worden geregistreerd.[4] Een exporteur die de volledige Bruto BPM terug vroeg van zijn Porsche 911 met 645 KM op de teller kreeg ongelijk bij de rechtbank Zeeland-West-Brabant. Die vond de auto gebruikt.

[1] ECLI:NL:HR:2020:1528, ECLI:NL:HR:2012:BX7199, ECLI:NL:HR:2017:78, ECLI:NL:HR:2020:1640, ECLI:NL:HR:2020:1528.

[2] ECLI:NL:GHARL:2020:9543.

[3] ECLI:NL:RBNNE:2021:935.

[4] Zie paragraaf 11.1 van het Kaderbesluit BPM.